Plattdeutsche Sprichwörter

Ravensberg

  1. Wat de Biur nich kennt, dat magg he nich.
  2. Wen de Biadler niks häwwen sall, dan ferlüss he dat Braut iutn Buüle.
  3. Beokwoeden magg ik nich, roep de Kraiggen in'n Sommer; Piarküödel soöde, sgraige se in'n Winter.
  4. Bi Duüstern send olle Kadden swatt.
  5. En lüttken Ferdenst es biader os en grauden Gewinn.
  6. Wo de Foss ligg, do fängt he ninn Heon.
  7. De freo saigget, de freo maigget.
  8. Hoe suüt dat Gräss wassen, un hairt de Mieke bölken.
  9. Gewuonhoet häf graude Kraft.
  10. Do es ninn Huüsken, et häf sin Kruüsken.
  11. Tuü Holske an, dan kriupet di de Uüßen nich uppen Feot.
  12. Iut dem annern sinner Hiut es geot Roemen snuien.
  13. Wuise Honner laegget tolest inne Niedeln.
  14. De Hergott lött de Baime nich in'n Hiemel wassen.
  15. Wen de Kopp to full es, dan kümp et tom Munne riut.
  16. Wen de Kadde nich to Hius es, dan springet de Muüse iawer Diske un Bänke.
  17. Kadden, de miuset, miaut nich.
  18. De Keo vergitt, dat sen Kalf wiesen is.
  19. De tolest kümmet, sitt üöwel odder ett üöwel.
  20. De dat Lüttke nich ert, de es dat Graude nich wert.
  21. Wat oener lert freo, dat hänget em lange teo.
  22. De anfänget to loegen, hairt up met Bedroegen.
  23. De lichte löppet, is lichte to jagen.
  24. Lüögen hät kodde Boene un wen se ummefalt, dan hät se gar koene.
  25. Es de Moedagg natt, dan gifft Kaurn satt.
  26. Man kan nich moer fon'n Minsken föddern os he häf.
  27. De de Müölen gewuont es, hairt dat Klappern nich.
  28. Wo et Meode es, do got se met Holsken inne Kiarke.
  29. De sümst niks iut sick maket, de güllt auk bi annern niks.
  30. Je naiger, je laiger.
  31. De sik de Niasen afsnitt, sgännt sik dat Gesicht.
  32. Wen de Omt kümmet, dan wert de Fiulen fluidig.
  33. De Piar, de den Hawern verdoent, kruiget en nich.
  34. Laige Ruüens (Gliuwenbuider) blieket nich.
  35. Do blieket ninn Ruüe, wen hoe niks woet.
  36. Ruüens, de blieket, buid't nich.
  37. De siuge sidden goet, fällt nich hauge hiar.
  38. Nimm, wat diu kruigen kanns, owwer lott joedem, wat em teokümmet.
  39. Swuigen un denken, dat kann nich kränken.
  40. Wat nich stualen un ferbrennt es, dat finnt sik wuir.
  41. Bluif uppen rechten Wiage, dan sloet di ninn Twick int Auge.
  42. Häf de Biur Gelt, dan häf't de ganße Welt.
  43. De Wulf bliff en Wulf, wen he sik auk en Sgopfell iawer de Aurn tuüt.
  44. Still Wader es doepe.

(Wie schreibe ich... S. 86 ff.)

  1. Wat jung es, spielt gern, wat ault es, nürgelt gern.
  2. Sau os doe Gaise gewüönt send, sau got soe.
  3. Wenn doe Kadde nich tohius es, springet doe Muüse iawer Diske un Bänke.
  4. Kinnermode un Kalwermode müöd't graude Luüe wieden.
  5. Lütke Muüse häwwet auk Auren.
  6. Kinner lachet un gruinet teo gluiker Tuit.
  7. Lütke Kinner lütke Suargen, graude Kinner graude Suargen.
  8. Gifft doe Hergott Kinner, dann gifft hoe auk wat ümme un an dofor.
  9. Kinner send Kinner; Ferstand un Nogedanken kuomet nich for Joren.
  10. Doe kleok es, binnt den Ruüen an.
  11. Wenn doe Baum ninnen Poll hät, wässt hoe schoewe.
  12. Oen ruff Föllen gifft oen stark Piard.
  13. Doe nich ault weren well, mott sik jung uphangen.
  14. Ort lött fan Ort nich; Kadde fan Kadde lött't Miusen nich.
  15. Iulen bringet ninnen Diuwen iut.
  16. Wat wui fandage deot, briuke wui muaren nich mer teo deon.
  17. Doe sik ferlöppet un doe sik verslöppet, kuomet boede teo lade.
  18. Oen bieden teo lade, es fiels teo lade.
  19. Wenn doe Owend kümmet, wert doe Fiulen fluidig.
  20. Wo doe Fiulen kuirt, doe lachchet doe Ecken.
  21. Muaren goet auk wir oen Dagg an.
  22. Erst imboöden, dann backen.
  23. Dat drüdde Mol sloet Ialge inne Pullen.
  24. Doe fiel anfänget, bringet woenig tostanne.
  25. Doe den Laun ferdoenen well, mott do auk wat for deon.
  26. Nich olle Wiage got non Brautschappe.
  27. Dat Braut smecket am besten, wenn wui et siur ferdoenen müöt.
  28. Os buim Diske goet doe Backen, sau got biuden auk doe Hacken.
  29. Et goet ninnerwiagen duller teo os inner Welt.
  30. Man kann em nich moer Ferstand afföddern, os hoe hät.
  31. Gedüllige Schope got fiele in oenen Stall.
  32. Nimm dui niks for, dann goet dui niks forbui.
  33. Dem nich teo ron es, dem es auk nich teo helpen.
  34. Wat enner sik inbrocket, dat mott hoe auk iutfriaden.
  35. Bui ollen es wat.
  36. Do es ninn Unglücke, et es no wo geot for.
  37. Forhiar Beschoed, dann giff't ninnen Ferdroet.
  38. Wat ik nich woet, dat maket mui nich hoet.
  39. Wat enner wuit halt un duür betalt, dat es geot.
  40. Wat dat Auge nich suüt, dat doöt dem Hadden nich woe.
  41. Dat hät doe Foss miaden, doe gifft den Stert teo.
  42. Doe hät suin Liewe nau ninn geot Gorn spunnen.
  43. Bui Duüstern send olle Kadden swatt.
  44. Wo ne Leddern es, do lott dat Springen suin.
  45. Lodet doe Kiarken innen Duarpe!
  46. Hoe lüggt, dat doe Balken sik baiget.
  47. Doe dat Land bedrüggt, bedrüggt sik sümst.
  48. Mess upt Land, gifft Geld inne Hand.
  49. Woe doe Mess failt, do helpet ninn Bian.
  50. Wo Mess es doe es auk Siagen.
  51. Doe dicke dünget, kann dünne saiggen.
  52. Doe Biur saigget sik oer gruis os wuis.
(Bauernhof und Mundart in Ravensberg... S. 49 ff.)

Quelle:

Wie schreibe ich die Mundart meiner Heimat? : Ein Beitrag zur niederdeutschen Rechtschreibung und Mundartforschung auf der Grundlage der Ravensberger Mundart in Brockhagen und Steinhagen / Heinrich Stolte. - Leipzig : Otto Lenz, [1925].

Bauernhof und Mundart in Ravensberg : Beiträge zur niederdeutschen Volkskunde / von Heinrich Stolte. - Bielefeld : J.D. Küster Nachf., 1931

Zurück